Com@ModemDag Editie 2020
Evaluatie Com@ModemDag 2020
Com@ModemDag 2020
|
De Com@ModemDag is de studiedag waar je alles te weten komt over de nieuwste hulpmiddelen en technologie voor personen die het moeilijk hebben met lezen, spreken, schrijven en andere vormen van communicatie!
We hebben dit jaar nog meer aandacht voor de diversiteit aan communicatiemoeilijkheden, daarom geen keynotespreker over één onderwerp, maar wel meer tijd voor nieuwe oplossingen. De Com@ModemDag heeft een rijk gevuld programma met een plenair deel, workshops en een ervaringsbeurs! Dé spreker van deze studiedag is Prof. Hans Van Balkom, hij is bijzonder hoogleraar ‘Ondersteunde Communicatie voor mensen met een meervoudige beperking’ aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is de autoriteit op gebied van Ondersteunde Communicatie in het Nederlands taalgebied. De ervaringsbeurs is een ideale plek om praktische en onmiddellijk bruikbare informatie uit te wisselen met collega’s. We willen je graag stimuleren om zelf ook tips en tricks, hulpmiddelen, kleine realisaties, ... te delen met jouw collega's, daarom krijg je 25% korting indien je iets voorstelt. |
Workshops 2020
De magische 100!
Bouwen aan een basis-lexicon van 100 actieve begrippen
Hans Van Balkom, bijzonder hoogleraar ‘Ondersteunde Communicatie voor mensen met een meervoudige beperking’ aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
KLIN© is een interventieprogramma voor kinderen van 3 tot 12 jaar met communicatief meervoudige beperkingen (CMB). Door tal van verschillende oorzaken. De taal- en spraakontwikkeling komt niet tot gang en de communicatie met de directe omgeving
is geblokkeerd. Kinderen raken bekneld in schoolse ontwikkeling. KLIN© biedt een werkwijze aan, waarbij ondersteunde communicatie (OC) wordt ingezet om de toegang tot communicatie, taalverwerving en geletterdheid op gang te brengen en
naar passende vormen van onderwijs en geletterdheid toe te leiden. Hoe dan ook …., in communicatie leren kinderen hoe ze hun ervaringen, belevenissen en betekenissen vast kunnen leggen. De hulp en ondersteuning van anderen (met name
via aangepast taalaanbod en modelleren) is daarbij wezenlijk, zeker bij jonge kinderen. Als de communicatie met de omgeving belemmerd raakt, kunnen communicatieondersteuningen uitkomst bieden. Passende vormen van OC trekken de uitwisseling
van informatie en kennis weer vlot en daarmee ook het proces van ontwikkeling en leren. Wezenlijk kenmerk van KLIN© is het samen met ouders, behandelaren en leerkrachten realiseren van de meest adequate toegang tot geletterdheid (lezen
en schrijven), zowel thuis als op school. De inzet van OC bij geletterdheid, oftewel ondersteunde geletterdheid, is cruciaal om informatie het schoolse leren om te kunnen zetten in kennis. KLIN© interventies starten met ‘ankergestuurde
instructie’ waarbij thema's gekozen worden die aansluiten bij de beleving, interesse aansluiten en mogelijkheden van het kind. Materialen, aanpak en OC helpen bij het overbruggen van de grote verschillen in kalender- en ontwikkelingsleeftijd
van het kind. KLIN© kent elf ankers met ervaringsthema’s die passen bij verschillende leeftijdsfasen (voorschoolse, vroegschoolse en schoolse leeftijd). KLIN© biedt geen vastomlijnde methodiek, maar een werkwijze die gecombineerd
kan worden met de eigen aanpak of programma's. In de masterclass wordt aangegeven hoe dat in de praktijk gaat, ondersteund met casuïstiek en ruimte voor het zelf maken van aangepaste materialen en het inrichten van kind-specifieke toepassingen
en apps op tablets en spraakcomputers. We leggen de nadruk op manieren voor het opbouwen en uitbreiden van de woordenschat, betekenisverlening met behulp van OC binnen KLIN© en bij de kinderen thuis. Intensivering van de “lexicale
kwaliteit” is daarbij leidend. De ‘lexicale kwaliteit van een begrip of woord wordt bepaald door ervaring en kennis met het klankbeeld, de verschillende betekenissen (conceptueel) een het schriftbeeld.
Van Balkom, Hans (2018). Kinderen Leren Initiatieven Nemen in communicatie. Toegang tot communicatie, taal en geletterdheid voor kinderen met meervoudige beperkingen. Den Haag/Leuven: Acco.
Inzet van de Communicatie Matrix
Sandra Koster, Logopedist, OC behandelaar
De communicatie matrix is een online onderzoeksinstrument wat de mogelijkheden van de client in kaart brengt, waarbij de nadruk wordt gelegd op de communicatieve vaardigheden en wat de client laat zien aan communicatief gedrag. De communicatie
matrix wordt ingezet bij personen die functioneren op het niveau van beginnende communicatie (taalontwikkeling tussen de 0 en 24 maanden) tot aan het niveau waarbij de persoon in zinnen van twee tot drie woorden communiceert.
Het
instrument is ontwikkeld voor alle personen die beperkingen ervaren op het gebied van communicatie, ongeacht de leeftijd. Ook voor gebruikers van Ondersteunde Communicatie is de matrix geschikt.
Naast het verkrijgen van inzicht
over het communicatief functioneren geeft het ook informatie over hoe wij ons als communicatiepartners gedragen. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat lang niet alle communicatieve functies worden aangeleerd bij kinderen met een communicatieve
beperking en dat wij ons te vaak richten op de functies weigeren en verkrijgen van voorwerpen. De communicatie matrix kan gebruikt worden om aan ouders en begeleiders uit te leggen welke functies verder gestimuleerd zouden kunnen worden. Hierna
kan men concrete doelen opstellen zoals het leren begroeten, het delen van informatie en je mening geven. De inhoud van het communicatiehulpmiddel zal men eventueel eerst hierop moeten aanpassen en vervolgens gaat men door modelleren en uitlokken
aan deze communicatiefuncties werken. De communicatie zal hierdoor op den duur gevarieerder en meer waardevol zijn voor beide communicatiepartners. In deze workshop leert men hoe de communicatiematrix ingevuld kan worden en hoe deze te interpreteren
is. Aan de hand van voorbeelden uit de praktijk leggen we de inhoud van een communicatiehulpmiddel naast deze matrix en bedenken we praktische situaties waarbij nieuwe functies gemodelleerd en uitgelokt gaan worden.
SprintPlus Webapp
Christine van de Velde, Logopediste Jabbla
In deze workshop leer je de platformonafhankelijke versie van voorleessoftware SprintPlus kennen. Deelnemers worden geïntroduceerd tot alle functies van de SprintPlus webapp en volgen
zelf mee op de laptop. Ze krijgen bovendien een kennismaking tot de sterktes van de webapp en tips & tricks in het gebruik. Op het einde van de workshop kunnen de deelnemers thuis aan de slag.
Alinea Suite voorleessoftware
Steave Ahokou, Consulent dyslexiesoftware, Sensotec
Hands-on workshop voor het gebruik van Alinea op Chromebooks, in Google Chrome en op een smartphone. Aan de hand van praktische voorbeelden overlopen we de verschillende functionaliteiten van het programma en leer je hoe je het programma bij je leerlingen kunt inzetten. Instructie en zelf oefenen wisselen elkaar af. De deelnemers werken naar keuze op hun eigen Windows PC (Alinea Windows of Cloudversie), Chromebook (Alinea Cloud), MacBook (Alinea Cloud) of tablet (Alinea Cloud). Voor het actief deelnemen op hun eigen smartphone dienen deelnemers op voorhand de Alinea App te installeren vanuit de Appstore of Google Playstore.
Toegankelijkheid van documenten
Hans Van De Vyver, Diepte expert ICT-hulpmiddelen, Blindenzorg Licht en Liefde
Hoe maak ik een document toegankelijker voor blinde en slechtziende gebruikers die technologische hulpmiddelen gebruiken? Waar moet ik op letten? Wat zijn de do’s en don’ts? Is toegankelijk werken moeilijk?
Oogsturing implementeren bij personen met een meervoudige beperking: tips uit de praktijk.
Kathleen Vandermaelen, Logopediste, Centrum Ganspoel
Lore Peeters, Ergotherapeute, Centrum Ganspoel
Oogsturing is een bijzondere vorm van bedienen van een laptop, computer of communicatietoestel voor personen met een meervoudige beperking. Het zorgt er met andere woorden voor dat de persoon de computer kan bedienen met de ogen. Heb je hier ook al heel wat rond gehoord en ben je geïnteresseerd om dit te implementeren in jouw voorziening? In deze workshop geven we je graag enkele kant en klare tips uit de praktijk over het gebruik, de mogelijkheden en de valkuilen. We vertellen jullie graag hoe wij oogbesturing inzetten binnen onze voorziening en geven jullie de kans om het zelf eens uit te proberen.
Aan de slag met “MijnEigenPlan”
Jan Dekelver, docent en onderzoeker bij Thomas More
MijnEigenPlan is een online tool die helpt bij eigen regie, zelfredzaamheid en meer structuur. Door het opsplitsen van complexe taken of handelingen kun je een persoon helpen deze zelfstandig uit te voeren, ook wanneer dit anders niet zou lukken. MijnEigenPlan bestaat uit herinneringen, afvinkbare taken, stappenplannen of bijvoorbeeld een video instructie. Met kleuren, afbeeldingen of foto's en tekst verduidelijk je het plan waar nodig. Vervolgens stel je in wanneer welk onderdeel van het plan zichtbaar wordt in de app: bijvoorbeeld op een specifieke tijd, weekdag, datum of locatie. Door het aanpassingsvermogen van deze tool, is de tool geschikt voor iedereen. Zowel personen met een beperking, al dan niet met begeleiding, als mensen die nood hebben aan meer structuur, kunnen aan de slag met deze tool. Tijdens de workshop overlopen we hands-on de mogelijkheden die MijnEigenPlan biedt. We voorzien maximaal 20 deelnemers die per twee aan een laptop kunnen kennismaken met MijnEigenPlan.
Inclusief vergaderen met visualisaties
Chris De Rijdt, docent Orthopedagogiek, Hogeschool Gent
Over vergaderen is er al heel wat geschreven terwijl er over bewonersvergaderingen en gebruikersoverleg heel wat minder informatie te vinden is. Heel wat voorzieningen organiseren vergaderingen met en voor hun cliënten. Maar wat verstaan we onder bewonersvergadering, gebruikersoverleg of cliëntenraad? Chris De Rijdt en Bart Serrien gingen de uitdaging aan om vergaderen met cliënten toegankelijker te maken zodat cliënten volwaardig kunnen deelnemen aan een overleg en introduceren het begrip ‘inclusief vergaderen’. Tijdens deze workshop geen theoretische kaders over “vergaderen” maar wel hoe kan je communicatiehulpmiddelen en -technieken inzetten om efficiënter en toegankelijker te vergaderen. Je krijgt een aantal suggesties en mogelijkheden waaruit je zelf een keuze kan maken om je eigen vergaderingen op te starten of te verfijnen. De hulpmiddelen en tips komen vooral uit praktijkervaring in het vergaderen met personen met een verstandelijke beperking maar zijn toepasbaar op alle doelgroepen waar communicatie en denkprocessen moeilijker zijn (laagtaalvaardigen, anderstaligen, senioren, kleuters en jongeren met of zonder beperking.) Voor de verschillende aspecten van het vergaderen is er telkens gevisualiseerd materiaal ontwikkeld waarmee je meteen zelf aan de slag kan gaan.
Tablets4specials
Nathalie Drooghmans, Onderzoeker Inclusive Society UCLL
Merk je dat de digitale evolutie stillaan zijn weg vindt naar jouw voorziening? Ben je benieuwd naar de mogelijkheden van tablets voor jouw groep, maar weet je niet goed waar te beginnen? Of heb je gewoon interesse in het thema? Kom dan zeker
langs bij deze workshop! In deze workshop bespreken we de mogelijkheden van het inzetten van apps en tablets bij kinderen, jongeren en volwassenen met een ernstig meervoudige beperking (EMB). Er worden verschillende apps getoond waarmee
gewerkt kan worden binnen deze doelgroep in het kader van de ondersteuning van vrijetijdsbeleving. Via verschillende apps maken jullie kennis met de rol die de tablet kan innemen in het dagelijkse leven van zowel volwassenen als kinderen met
een ernstig meervoudige beperking. We overlopen zowel de instellingen van de tablet als de beveiliging hiervan. Je maakt kennis met een brede waaier aan apps gaande van actie/reactie tot snoezelen en puzzelen. Je krijgt de kans om zelf kennis
te maken met onze tablets en om nieuwe ervaringen en ideeën op te doen. Nadien kan je hier morgen al mee aan de slag.
De workshop start bij ‘de zin en onzin van tablets bij personen met EMB’. Er wordt besproken wat er
uit onderzoek geweten is over tabletgebruik bij personen met een ernstig meervoudige beperking. Vervolgens wordt een praktijkvoorbeeld besproken waarin tablets effectief zijn ingezet in verschillende voorzieningen (VAPH en BuBaO). Een project
rond de implementatie van tablets binnen deze groep wordt besproken. Vervolgens overlopen we welke tablets en apps het best gebruikt kunnen worden binnen deze groep. We bespreken verschillende mogelijke apps zowel voor Android als IOS, ook
info over Windows is beschikbaar. We sluiten af met vijf concrete tips die kunnen helpen om ook tablets binnen jouw voorziening bij deze doelgroep te gebruiken.
Basis bediening van PC & Tablets
Joëlle Verbeeck, Ergotherapeute bij Fiola VZW
Wat als je de traditionele muis of het gewoon klavier niet kan gebruiken. Wat als je het aanraakscherm van je tablet niet onder controle krijgt. Aan de hand van concrete voorbeelden zullen we andere bedieningsvormen voorstellen. Een muis kan je vervangen. Wat zijn de extra voordelen van een trackbal, een joystick? Ook het klavier kan aangepast worden. Soms is een schakelaar de oplossing. Hiervan geven we voorbeelden. Meestal is dit gekoppeld aan specifieke software.
Ervaringsbeurs 2020
Iedereen die een standje bemant, krijgt 25% korting op de inkomprijs (1 persoon/organisatie)! Hiervoor schrijf je gewoon in voor de Com@ModemDag en voor de ervaringsbeurs. Bij de inschrijving voor de ervaringsbeurs vermeld je de naam van de persoon die slechts €80 betaalt.
Ter info: ook een beperkt aantal bedrijven en onderzoekers zijn welkom op de ervaringsbeurs. Heb je interesse, stuur dan een bericht naar [email protected]. Commerciële standhouders genieten niet van de korting.
